Öz
İnşaat sektörü en tehlike sektörlerden birisidir ve iş sağlığı ve güvenliği açısından tehlikelerin değerlendirme ve risk analizini işletmelerde yapılması gerekir. Bu sektörde meydana gelen iş kazaları diğer sektörlere göre oldukça fazladır. Beton sektörü, kullanılan ekipman ve üretim süreçleri yönüyle en tehlikeli ve riskli sektörlerin başında gelmektedir. Tehlikeli malzeme ve makineler kullanarak ve inşaat şantiyesinde gerekli üretimi sürdürmek için büyük bir insan gücü de ihtiyaç vardır. Türkiye’de sektörlere bağlı olarak kullanılan risk değerlendirme yöntemleri, risk seviyeleri, tahmin dereceleri bakımından farklılıklar gösterebilmektedir. Bu çalışma kapsamında beton dökümü işleminde iş kazası risklerinin en çok tercih edilen geleneksel 5x5 Matris (L Matris) ve çimento sektöründe sıklıkla kullanılan Fine Kinney yöntemi kullanarak risk durumları karşılaştırılmıştır. Bu risk analizleri sonucunda risk sayıları ve seviyeleri tespit edilmiştir. Geleneksel 5x5 Matris (L Matris) ile Fine Kinney risk analizini karşılaştırdığımızda L Matrisi yöntemi risk analizi sonuçlarındaki seviyeler daha riskli, Fine Kinney ise daha güvenilir bir tablo sergilemiştir.
Anahtar Kelimeler
Beton dökümü 5x5 Matris (L Matris) Yöntemi Risk Tehlike Fine Kinney Yöntemi
Kaynakça
- Bayraktar H. Sahtiyancı E. ve Kuru A. (2019). Risk Değerlendirme Matris Yöntemi Kullanarak Okullarda Deprem Kaynaklı Yapısal Olmayan Risklerin Olası Etkilerinin Belirlenmesi. Afet ve Risk Dergisi, 2(2), 128-152.
- Baysan F., (2019). İşletmedeki Hidroelektrik Santrallerde Kaza Risklerinin Değerlendirilmesinde Fine- Kinney ve ISO 31000 Yöntemlerinin Uygulanması, Yüksek Lisans Tezi Fen Bilimleri Enstitüsü Çankaya Üniversitesi
- Birgören B., (2017). Fine-Kinney Risk Analizi Yönteminde Risk Analizi Yönteminde Risk Faktörlerinin Hesaplama Zorlukları ve Çözüm Önerileri, Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, Cilt/Volume:9 Sayı/Issue:1 Ocak/January 2017.
- Ceylan H., Gözüak M. H., (2021). Türkiye’de inşaat sektöründe meydana gelen iş kazalarının iş sağlığı ve güvenliği bağlamında analizi: Güncel eğilimlere genel bir bakış, Sağlık Akademisyenleri, cilt: 8 sayı: 2.
- Güven B., (2018). Bütünleşik Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Bulanık Vıkor Yöntemleri ile Fine-Kinney Risk Değerlendirme Metodu Uygulaması: Silah Endüstrisinde Örnek Çalışma, Yüksek Lisans Tezi, FBE, Yıldız Teknik Üniversitesi.
- URL-1: https://isghaber.com.tr/haber/12329503/2021-yilinda-is-kazasi-ve-meslek hastalıklarında-tablo-iyiye-gitmedi (Erişim tarihi 07 Ekim 2022)
- Koltan A., Orhon H. Y., Yılmaz, S., Altay, M., Yılmaz, S., Çay, İ. "Risk Değerlendirmede Kullanılan L Tipi Karar Matrisi Yönteminin İşçi Sağlığına Uygunluğunun Değerlendirilmesi". TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi 10 (2010): 38-43.
- Sabuncu, Ö., (2019), Karayolu İnşaatında İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi: Türkiye İçin Risk Abağı Önerisi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Özcan M.S., (2019), İnşaat Alanlarında Kullanılan Kaldırma Araçlarının Risk Değerlendirme Yöntemleri ile İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- URL-2:https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/insaatin-etkiledigi-250-sektorun-istihdami-6 milyonu-geciyor/2589163
- URL-2:https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/insaatin-etkiledigi-250-sektorun-istihdami-6 milyonu-geciyor/2589163
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği, Resmi Gazete Sayı: 28786, Resmi Gazete Tarihi: 05/10/2013.
- Ak M.F., “Comparison of Risk Assessment Methods within the Scope of Occupational Safety in the Construction Sector”. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi. (18):272-282 (2020).
- Bayraktar H., Sahtiyanci E., ve Kuru A., “Risk Değerlendirme Matris Yöntemi Kullanarak Okullarda Deprem Kaynaklı Yapısal Olmayan Risklerin Olası Etkilerinin Belirlenmesi”. Afet ve Risk Dergisi. 2(2):128- 152 (2019).
- Erzurumluoğlu K., Köksal K. N., ve Gerek İ. H,“İnşaat Sektöründe Fine-Kinney Metodu Kullanılarak Risk Analizi Yapılması”, 5. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu, 137, 146. (2015).
- Pırıl T. ve Erol R., “Risk analizi: Bir otomotiv fabrikasında gerçekleştirilen X tipi karar matrisi Uygulaması”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. 19(3):91-98 (2016).
- Feryal C.G., Atalay K.D., ve Eraslan E., “Htea Temelli Critic Yöntemi İle Bir Devlet Hastanesinde Risk Değerlendirme Uygulamasi.” Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 6176-187 (2018).
- Adem A., “İş sağlığı ve güvenliğinde kullanılan risk analizi tekniklerinin değerlendirilmesi için bir rehber önerisi”, Politeknik Dergisi, 25(3): 1319-1328, (2022).
- Korkmaz A.V., Büyük Ölçekli İnşaat Şantiyelerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Yönünden Değerlendirilmesi, TÜBAV Bilim, Yıl: 2020, Cilt:13, Sayı:1, Sayfa: 1-16.
Öz
The construction sector is one of the most dangerous sectors and in terms of occupational health and safety, the evaluation and risk analysis of the hazards should be done in the enterprises. Occupational accidents occurring in this sector are quite high compared to other sectors. The concrete industry is one of the most dangerous and risky industries in terms of equipment and production processes. A large manpower is also needed to maintain the necessary production at the construction site using hazardous materials and machinery. Depending on the sectors in Turkey, the risk assessment methods used may vary in terms of risk levels and estimation degrees. Within the scope of this study, the risk situations of occupational accident risks in concrete pouring process are compared using the most preferred traditional 5x5 Matrix (L Matrix) and the Fine Kinney method, which is frequently used in the cement sector. As a result of these risk analyzes, the number and levels of risks are determined. When we compared the traditional 5x5 Matrix (L Matrix) and the Fine Kinney risk analysis, the levels in the risk analysis results of the L Matrix method showed a riskier and Fine Kinney more reliable table.
Anahtar Kelimeler
Concrete Pouring 5x5 Matrix (L Matrix) Method Risk Hazard Fine Kinney Method
Kaynakça
- Bayraktar H. Sahtiyancı E. ve Kuru A. (2019). Risk Değerlendirme Matris Yöntemi Kullanarak Okullarda Deprem Kaynaklı Yapısal Olmayan Risklerin Olası Etkilerinin Belirlenmesi. Afet ve Risk Dergisi, 2(2), 128-152.
- Baysan F., (2019). İşletmedeki Hidroelektrik Santrallerde Kaza Risklerinin Değerlendirilmesinde Fine- Kinney ve ISO 31000 Yöntemlerinin Uygulanması, Yüksek Lisans Tezi Fen Bilimleri Enstitüsü Çankaya Üniversitesi
- Birgören B., (2017). Fine-Kinney Risk Analizi Yönteminde Risk Analizi Yönteminde Risk Faktörlerinin Hesaplama Zorlukları ve Çözüm Önerileri, Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, Cilt/Volume:9 Sayı/Issue:1 Ocak/January 2017.
- Ceylan H., Gözüak M. H., (2021). Türkiye’de inşaat sektöründe meydana gelen iş kazalarının iş sağlığı ve güvenliği bağlamında analizi: Güncel eğilimlere genel bir bakış, Sağlık Akademisyenleri, cilt: 8 sayı: 2.
- Güven B., (2018). Bütünleşik Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Bulanık Vıkor Yöntemleri ile Fine-Kinney Risk Değerlendirme Metodu Uygulaması: Silah Endüstrisinde Örnek Çalışma, Yüksek Lisans Tezi, FBE, Yıldız Teknik Üniversitesi.
- URL-1: https://isghaber.com.tr/haber/12329503/2021-yilinda-is-kazasi-ve-meslek hastalıklarında-tablo-iyiye-gitmedi (Erişim tarihi 07 Ekim 2022)
- Koltan A., Orhon H. Y., Yılmaz, S., Altay, M., Yılmaz, S., Çay, İ. "Risk Değerlendirmede Kullanılan L Tipi Karar Matrisi Yönteminin İşçi Sağlığına Uygunluğunun Değerlendirilmesi". TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi 10 (2010): 38-43.
- Sabuncu, Ö., (2019), Karayolu İnşaatında İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi: Türkiye İçin Risk Abağı Önerisi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Özcan M.S., (2019), İnşaat Alanlarında Kullanılan Kaldırma Araçlarının Risk Değerlendirme Yöntemleri ile İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- URL-2:https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/insaatin-etkiledigi-250-sektorun-istihdami-6 milyonu-geciyor/2589163
- URL-2:https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/insaatin-etkiledigi-250-sektorun-istihdami-6 milyonu-geciyor/2589163
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği, Resmi Gazete Sayı: 28786, Resmi Gazete Tarihi: 05/10/2013.
- Ak M.F., “Comparison of Risk Assessment Methods within the Scope of Occupational Safety in the Construction Sector”. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi. (18):272-282 (2020).
- Bayraktar H., Sahtiyanci E., ve Kuru A., “Risk Değerlendirme Matris Yöntemi Kullanarak Okullarda Deprem Kaynaklı Yapısal Olmayan Risklerin Olası Etkilerinin Belirlenmesi”. Afet ve Risk Dergisi. 2(2):128- 152 (2019).
- Erzurumluoğlu K., Köksal K. N., ve Gerek İ. H,“İnşaat Sektöründe Fine-Kinney Metodu Kullanılarak Risk Analizi Yapılması”, 5. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu, 137, 146. (2015).
- Pırıl T. ve Erol R., “Risk analizi: Bir otomotiv fabrikasında gerçekleştirilen X tipi karar matrisi Uygulaması”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. 19(3):91-98 (2016).
- Feryal C.G., Atalay K.D., ve Eraslan E., “Htea Temelli Critic Yöntemi İle Bir Devlet Hastanesinde Risk Değerlendirme Uygulamasi.” Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 6176-187 (2018).
- Adem A., “İş sağlığı ve güvenliğinde kullanılan risk analizi tekniklerinin değerlendirilmesi için bir rehber önerisi”, Politeknik Dergisi, 25(3): 1319-1328, (2022).
- Korkmaz A.V., Büyük Ölçekli İnşaat Şantiyelerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Yönünden Değerlendirilmesi, TÜBAV Bilim, Yıl: 2020, Cilt:13, Sayı:1, Sayfa: 1-16.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Mimari Tasarım, Mühendislik |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Haziran 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 14 Şubat 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 4 Sayı: 1 |
Kaynak Göster
Bu dergi; Bingöl Üniversitesi Teknik Bilimler dergi ekibi tarafından hazırlanmakta ve yayınlanmaktadır.