Araştırma Makalesi
Yıl 2021,
Cilt: 37 Sayı: 2, 107 - 119, 27.08.2021
Öz
Amaç: Hastanede çalışan hemşirelerin iş yaşam kalitesini ve iş yaşam kalitelerini etkileyen faktörleri belirlemektir.
Yöntem: Araştırmanın evrenini, Trabzon’daki kamu ve üniversite hastanelerinde çalışan toplam 1752 hemşire oluştururken, örneklemini hastanelere göre tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen 315 hemşire oluşturmuştur. Veriler; bilgi formu, hemşirelik iş yaşam kalitesi ölçeği ile toplanmış, ANOVA, t-testi, korelasyon ve regresyon testi ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Hemşirelerin %57.8’i lisans/lisansüstü eğitime sahip, %77.1’i 4A kadrosunda ve %58.7’si kamu hastanelerinde çalışmaktadır. Hemşirelerin iş yaşam kalitesi ölçeğinden aldıkları toplam puan 2,85±0.46’dır. Ayrıca 6-10 yıl arasında mesleki deneyime sahip, dahili ve cerrahi servislerde çalışan, mesleğinden ve çalıştığı kurumdan memnun olmayan, iş yaşam kalitelerini genel olarak kötü bulan ve yönetici-ast ilişkilerini iş yaşam kalitesi faktörü olarak değerlendiren hemşirelerin toplamda iş yaşam kalitesi ölçek puanları diğerlerinden daha düşüktür ve bu bulgular istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0.05). Ayrıca bu değişkenlerden özellikle çalışılan kurumdan (ß=-12.231), daha sonra meslekten (ß=-7.136) memnun olmamak hemşirelerin iş yaşam kalitesi üzerinde olumsuz etkiye sahiptir (F=35.379; p=0.000<0.05).
Sonuç: Hemşirelerin iş yaşam kalite düzeyleri orta düzeydedir. Özellikle çalışılan kurumdan ve hemşirelikten memnun olmamak hemşirelerin iş yaşam kalite düzeyleri üzerinde olumsuz algıya neden olmaktadır.
Anahtar Sözcükler: Hemşireler, hemşirelik, hemşirelik personeli, yaşam kalitesi, kamu sektörü
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Referans1. Alan H, Yıldırım A (2015). A scale for qualıty of work-life among nurses accuracy and reliability study. MedPub Journals, Vol.7 No:1:3
- Referans2. Alçelik A, Deniz F, Yeşildal N, Mayda AS, Şerifi BA (2005). AİBU Tıp Fakültesi Hastanesinde görev yapan hemşirelerin sağlık sorunları ve yaşam alışkanlıklarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 4(2): 55-65
- Referans3. Arcak R, Kasımoğlu E (2006). Diyarbakır merkezdeki hastane ve sağlık ocaklarında çalışan hemşirelerin sağlık hizmetlerindeki rolü ve iş memnuniyetleri, Dicle Tıp Dergisi, 33 (1), 23-30
- Referans4. Altuntaş S, Baykal Ü (2008). İşe karşı tutum ölçeğinin hemşireler için uyarlanması. Atatürk Üniversitesi. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 11 (1): 51-61
- Referans5. Aytaç S (2005). Çalışanların işlerine ilişkin duygularının stres tepkileri üzerindeki etkisi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. 55(1): 834-851
- Referans6. Brooks BA, Anderson MA (2005). Defining quality of nursing work life. Nurse Economic. 23(6): 319-326
- Referans7. Brooks BA, Storfjell J, Omoike O, Ohlson S, Stemler I, Shaver J, Brown A (2007). Assessing the quality of nursing work life. Nurse Economic. 31(2): 152-157
- Referans8. Bohle P, Quinlan M, Kennedy D (2004). Working hours, work-life conflict and health in precarious and “permanent” employment. Rev. Saúde Pública, 38:19-25
- Referans9. Bostan S, Köse A (2011). Hemşirelerin yönetsel hizmetleri ve çalışma ortamlarını değerlendirmesi-bir üniversite hastanesi örneği. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 1(3): 178-183
- Referans10. Buerhaus P, Donelan K, Ulrich B, Norman L, Dittus R (2005). Is the shortage of hospital registered nurses getting better or worse? Findings from two recent national surveys of RNs. Nursing Economic. 23(2): 61-72
- Referans11. Cimete G, Gencalp NS, Keskin G (2003). Quality of life and job satisfaction of nurses. J Nurs Care Qual. 18(2): 151-158
- Referans12. Çatak T, Bahçecik N (2015). Hemşirelerin iş yaşamı kalitesi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Journal of Marmara University Institute of Health Sciences. Vol. 5 Issue 2, p85-95. 11
- Referans13. Danford A, Richardson M, Stewart P, Tailby S, Upchurch M (2008). Partnership, high performance work systems and quality of working life. New Technology Work and Employment. 23(3): 151-165
- Referans14. Erat Ş, Korkmaz M, Çimen V, Yahyaoğlu G (2011). Hemşirelerin iş yaşam kalitesinin motivasyona etkisi. Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi. 1(1): 68-97
- Referans15. Günüşen NP, Üstün B (2010). Türkiye’de ikinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan hemşire ve hekimlerde tükenmişlik: Literatür incelemesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, (1): 40-51
- Referans16. Jacobs M (2010). The quality of life, ‘Consumption, everyday life and sustainability’. European Science Foundation’s Term Programme. [online] Erişim adresi: http://www.camp.lancs.ac.uk/sociology/esf/qol.htm [Erişim tarihi 5 Mayıs 2017]
- Referans17. Khani A, Jaafarpour M, Dyrekvandmogadam A (2008). Quality of nursing work life. JCDR. 2: 1169-1174
- Referans18. Lu H, While AE, Barriball KL (2007). A model of job satisfaction of nurses: a reflection of nurses? working lives in Mainland China. J Adv Nurs. 58(5): 468-479
- Referans19. Mollaoğlu M, Fertelli TK, Tuncay FO (2010). Hastanede çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 5(15): 17-30
- Referans20. Ozkan O, Emiroğlu ON (2006). Hastane sağlık çalışanlarına yönelik işçi sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Dergisi. 10(3):43-52
- Referans21. Öztürk DA (2010). Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve iş yaşam kalitesinin iş doyum düzeyine etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul
- Referans22. Perim A (2007). Trakya üniversitesi eğitim, araştırma ve uygulama hastanesinde çalışan hemşirelerin kaliteli yaşam algısının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Edirne
- Referans23. Royuele V, Lopez-Tamayo J, Surinach J (2009). Results of quality of work life index in Spain. A comparison of survey results and aggregate social indicators. Soc Indic Res. 90: 225-241
- Referans24. Saraji GN, Dargahi H (2006). Study of quality of work life (QWL). Iranian J Publ Health. 35(4): 8-14
- Referans25. Şirin M (2011). Hemşirelik iş yaşamı kalitesi ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı, Erzurum
- Referans26. The WHOQOL Group (1996). What is quality of life? World Health Forum. 17(48): 354-356
- Referans27. Uğur E, Abaan S (2008). Hemşirelerin iş yaşamı kalitesi ve etkileyen faktörlere ilişkin görüşleri. Türkiye Klinikleri J Med Sci. 28: 297-310
- Referans28. Yeşil A, Ergün Ü, Amasyalı C, Er F (2010). Çalışanlar için yaşam kalitesi ölçeği Türkçe uyarlaması geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Nöropsikiyatri Arşivi;47:111-117
- Referans29. Yıldırım A, Hacıhasanoğlu R (2011). Sağlık çalışanlarında yaşam kalitesi ve etkileyen değişkenler. J Psy Nurse;2(2):61-68
- Referans30. Yücel D (2003). Erkut H. Bilişim teknolojilerinin çalışma yaşam kalitesi üzerine etkisi. İstanbul Teknik Üniversitesi Dergisi. 2 (2): 49-59
Yıl 2021,
Cilt: 37 Sayı: 2, 107 - 119, 27.08.2021
Öz
Kaynakça
- Referans1. Alan H, Yıldırım A (2015). A scale for qualıty of work-life among nurses accuracy and reliability study. MedPub Journals, Vol.7 No:1:3
- Referans2. Alçelik A, Deniz F, Yeşildal N, Mayda AS, Şerifi BA (2005). AİBU Tıp Fakültesi Hastanesinde görev yapan hemşirelerin sağlık sorunları ve yaşam alışkanlıklarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 4(2): 55-65
- Referans3. Arcak R, Kasımoğlu E (2006). Diyarbakır merkezdeki hastane ve sağlık ocaklarında çalışan hemşirelerin sağlık hizmetlerindeki rolü ve iş memnuniyetleri, Dicle Tıp Dergisi, 33 (1), 23-30
- Referans4. Altuntaş S, Baykal Ü (2008). İşe karşı tutum ölçeğinin hemşireler için uyarlanması. Atatürk Üniversitesi. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 11 (1): 51-61
- Referans5. Aytaç S (2005). Çalışanların işlerine ilişkin duygularının stres tepkileri üzerindeki etkisi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. 55(1): 834-851
- Referans6. Brooks BA, Anderson MA (2005). Defining quality of nursing work life. Nurse Economic. 23(6): 319-326
- Referans7. Brooks BA, Storfjell J, Omoike O, Ohlson S, Stemler I, Shaver J, Brown A (2007). Assessing the quality of nursing work life. Nurse Economic. 31(2): 152-157
- Referans8. Bohle P, Quinlan M, Kennedy D (2004). Working hours, work-life conflict and health in precarious and “permanent” employment. Rev. Saúde Pública, 38:19-25
- Referans9. Bostan S, Köse A (2011). Hemşirelerin yönetsel hizmetleri ve çalışma ortamlarını değerlendirmesi-bir üniversite hastanesi örneği. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 1(3): 178-183
- Referans10. Buerhaus P, Donelan K, Ulrich B, Norman L, Dittus R (2005). Is the shortage of hospital registered nurses getting better or worse? Findings from two recent national surveys of RNs. Nursing Economic. 23(2): 61-72
- Referans11. Cimete G, Gencalp NS, Keskin G (2003). Quality of life and job satisfaction of nurses. J Nurs Care Qual. 18(2): 151-158
- Referans12. Çatak T, Bahçecik N (2015). Hemşirelerin iş yaşamı kalitesi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Journal of Marmara University Institute of Health Sciences. Vol. 5 Issue 2, p85-95. 11
- Referans13. Danford A, Richardson M, Stewart P, Tailby S, Upchurch M (2008). Partnership, high performance work systems and quality of working life. New Technology Work and Employment. 23(3): 151-165
- Referans14. Erat Ş, Korkmaz M, Çimen V, Yahyaoğlu G (2011). Hemşirelerin iş yaşam kalitesinin motivasyona etkisi. Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi. 1(1): 68-97
- Referans15. Günüşen NP, Üstün B (2010). Türkiye’de ikinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan hemşire ve hekimlerde tükenmişlik: Literatür incelemesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, (1): 40-51
- Referans16. Jacobs M (2010). The quality of life, ‘Consumption, everyday life and sustainability’. European Science Foundation’s Term Programme. [online] Erişim adresi: http://www.camp.lancs.ac.uk/sociology/esf/qol.htm [Erişim tarihi 5 Mayıs 2017]
- Referans17. Khani A, Jaafarpour M, Dyrekvandmogadam A (2008). Quality of nursing work life. JCDR. 2: 1169-1174
- Referans18. Lu H, While AE, Barriball KL (2007). A model of job satisfaction of nurses: a reflection of nurses? working lives in Mainland China. J Adv Nurs. 58(5): 468-479
- Referans19. Mollaoğlu M, Fertelli TK, Tuncay FO (2010). Hastanede çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 5(15): 17-30
- Referans20. Ozkan O, Emiroğlu ON (2006). Hastane sağlık çalışanlarına yönelik işçi sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Dergisi. 10(3):43-52
- Referans21. Öztürk DA (2010). Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve iş yaşam kalitesinin iş doyum düzeyine etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul
- Referans22. Perim A (2007). Trakya üniversitesi eğitim, araştırma ve uygulama hastanesinde çalışan hemşirelerin kaliteli yaşam algısının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Edirne
- Referans23. Royuele V, Lopez-Tamayo J, Surinach J (2009). Results of quality of work life index in Spain. A comparison of survey results and aggregate social indicators. Soc Indic Res. 90: 225-241
- Referans24. Saraji GN, Dargahi H (2006). Study of quality of work life (QWL). Iranian J Publ Health. 35(4): 8-14
- Referans25. Şirin M (2011). Hemşirelik iş yaşamı kalitesi ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı, Erzurum
- Referans26. The WHOQOL Group (1996). What is quality of life? World Health Forum. 17(48): 354-356
- Referans27. Uğur E, Abaan S (2008). Hemşirelerin iş yaşamı kalitesi ve etkileyen faktörlere ilişkin görüşleri. Türkiye Klinikleri J Med Sci. 28: 297-310
- Referans28. Yeşil A, Ergün Ü, Amasyalı C, Er F (2010). Çalışanlar için yaşam kalitesi ölçeği Türkçe uyarlaması geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Nöropsikiyatri Arşivi;47:111-117
- Referans29. Yıldırım A, Hacıhasanoğlu R (2011). Sağlık çalışanlarında yaşam kalitesi ve etkileyen değişkenler. J Psy Nurse;2(2):61-68
- Referans30. Yücel D (2003). Erkut H. Bilişim teknolojilerinin çalışma yaşam kalitesi üzerine etkisi. İstanbul Teknik Üniversitesi Dergisi. 2 (2): 49-59
Toplam 30 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Özgün Araştırma |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Ağustos 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 4 Haziran 2020 |
| Kabul Tarihi | 20 Mayıs 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 37 Sayı: 2 |
