Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Erken Yıllar İçin Geliştirilen Doğa Temelli Eğitim Programının Çocukların Doğaya Yaklaşımına Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 44 Sayı: 1, 209 - 242, 30.04.2024

Merve Bulut Öngen Ebru Ersay

https://doi.org/10.17152/gefad.1384370

Öz

Araştırmanın amacı, bir müdahale programı olan “Doğa Temelli Eğitim Programı-Erken Yıllar (DOTEP-E)”nin 60-72 aylık çocukların doğaya yaklaşımı üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmanın yöntemi nitel modelde durum çalışması deseni olarak tasarlanmıştır. Çalışma grubunu; deney gruplarında 31(D1=16, D2=15), kontrol gruplarında 29 (K1=16, K2=13) olmak üzere toplam 60 çocuk oluşturmuştur. Araştırma verileri; 8 hafta süren DOTEP-E programı öncesinde ve sonrasında gruplarla yapılan görüşmeler ile sadece deney gruplarına yapılan izleme görüşmesi neticesinde toplanmıştır. Verilere “Bir Doğa Çiz-Görüşme Formu” aracılığıyla ulaşılmış ve veriler içerik analiziyle çözümlenmiştir. DOTEP-E’nin doğaya yönelik olumlu yaklaşım geliştirme üzerinde etkili olduğu; çocukların ekolojik bilinç, doğaya yönelik farkındalık, olumlu duygular ve sürdürülebilir olumlu davranışlar kazanmasına katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Doğa doğa temelli eğitim programı okul öncesi

Kaynakça

  • Aaron, R. F., & Witt, P. A. (2011). Urban students' definitions and perceptions of nature. Children Youth and Environments, 21(2), 145-167. doi:10.7721/chilyoutenvi.21.2.0145.
  • Brenneman, K., Stevenson-Boyd, J., & Frede, E. C. (2009). Math and science in preschool: Policies and practice. Preschool Policy Brief, 19, 1-12.
  • Burgess, D. J., & Mayer-Smith, J. (2011). Listening to children: Perceptions of nature. Journal of Natural History Education and Experience, 5, 27-43.
  • Chawla, L. (2006). Learning to love the natural world enough to protect it. BARN -Forskning om barn og barndom i Norden, 2(2), 57-78. doi:10.5324/barn.v24i2.4401.
  • Chawla, L. (2007). Childhood experiences associated with care for the natural world: A theoretical framework for empirical results. Children Youth and Environments, 17(4), 144-170. doi: 10.1353/cye.2007.0010.
  • Çukur, D., & Özgüner, H. (2008). Kentsel alanda çocuklara doğa bilinci kazandırmada oyun metni tasarımının rolü. Turkish Journal of Forestry, 9(2), 177-187.
  • Engin, K., & Demiriz, S. (2022). 60-72 aylık çocuklar için Doğayla Bağlantı Kurmaya Eğilim Ölçeği’nin (DOBKEÖ) geliştirilmesi ve bazı değişkenlere göre incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 55(55), 106-130.
  • Engleson, D. C., & Yockers, D. H. (1994). Environmental education. A guide to curriculum planning. Wisconsin: Wisconsin Department of Public Instruction. Bulletin Number 94371.
  • Eskidemir Meral, S., Yaşar, F. T., & Yıldırımoğlu, L. Ş. G. (2023). Çocukların gözünden doğa. Educatione, 2(1), 34-53. doi:10.58650/educatione.1277089.
  • Garcia-González, E., & Schenetti, M. (2022). Education in nature and learning science in early childhood: a fertile and sustainable symbiosis. Journal of Outdoor and Environmental Education, 25, 363-377. doi:10.1007/s42322-022-00110-4.
  • García-González, E., Jiménez-Fontana, R., & Azcárate, P. (2020). Education for sustainability and the sustainable development goals: Pre-service teachers’ perceptions and knowledge. Sustainability, 12(18), 7741. doi:10.3390/su12187741.
  • Garner, M. A., Taft, E. D., & Stevens, C. L. (2015). Do children increase their environmental consciousness during summer camp? A comparison of two programs. Journal of Outdoor Recreation, Education, and Leadership, 7(1), 20-34. doi:10.7768/1948-5123.1238.
  • Gill, T. (2011). Sowing the seeds: Reconnecting London's children with nature. Executive summary. London: Greater London Authority.
  • Gülay, H. (2011). Anne-babaların kabul red boyutlarının 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri düzeyleri üzerindeki yordayıcı rolü. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(2), 163-176.
  • Güler, T. (2010). Ekoloji temelli bir çevre eğitiminin öğretmenlerin çevre eğitimine karşı görüşlerine etkileri. Eğitim ve Bilim, 34(151), 30-43.
  • Honold, J., Lakes, T., Beyer, R., & van der Meer, E. (2016). Restoration in urban spaces: Nature views from home, greenways, and public parks. Environment and Behavior, 48(6), 796-825. doi: 10.1177/0013916514568556.
  • Kahriman Pamuk, D. (2020). An exploration of parents' perceptions concerning the forest preschool. International Electronic Journal of Environmental Education, 10(2), 237-250.
  • Kalvaitis, D., & Monhardt, R. (2015). Children voice biophilia: The phenomenology of being in love with nature. Journal of Sustainability Education, 9(March), 1-15.
  • Keliher, V. (1997). Children's perceptions of nature. International Research in Geographical and Environmental Education, 6(3), 240-243. doi:10.1080/10382046.1997.9965051.
  • Köşker, N. (2019). Okulöncesi çocuklarında doğa algısı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 294-308. doi:10.17240/aibuefd.2019.19.43815-443217.
  • Köşker, Y. (2013). Köyde ve kentte yaşayan 6 yaş çocukların okul olgunluklarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Lind, T. (1998). Quantifying the area of edge zones in Swedish forest to assess the impact of nature conservation on timber yields (Rapor no. 38 1998). Sveriges Lantbruksuniversitet: Umea, İsveç.
  • Milligan, C., & Bingley, A. (2007). Restorative places or scary spaces? The impact of woodland on the mental well-being of young adults. Health & Place, 13(4), 799-811. doi:10.1016/j.healthplace.2007.01.005.
  • Nawaz, H., & Blackwell, S. (2014). Perceptions about forest schools: Encouraging and promoting Archimedes Forest Schools. Educational Research and Reviews, 9(15), 498-503. doi:10.5897/ERR2014.1711.
  • Phenice, L. A., & Griffore, R. J. (2003). Young children and the natural world. Contemporary Issues in Early Childhood, 4(2), 167-171. doi:10.2304/ciec.2003.4.2.6.
  • Rios, J. M., & Brewer, J. (2014). Outdoor education and science achievement. Applied Environmental Education & Communication, 13(4), 234-240. doi:10.1080/1533015X.2015.975084.
  • Roe, J., & Aspinall, P. (2011). The restorative outcomes of forest school and conventional school in young people with good and poor behaviour. Urban Forestry & Urban Greening, 10(3), 205-212. doi:10.1016/j.ufug.2011.03.003
  • Samways, M. J. (2007). Rescuing the extinction of experience. Biodiversity and Conservation, 16(7), 1995-1997. doi:10.1007/s10531-006-9144-4.
  • Shepardson, D.P., Wee, B., Priddy, M., & Harbor, J. (2007). Students' mental models of the environment. Journal of Research in Science Teaching, 44(2), 327-348. doi:10.1002/tea.20161.
  • Strommen, E. (1995). Lions and tigers and bears, oh my! Children's conceptions of forests and their inhabitants. Journal of Research in Science Teaching, 32(7), 683-698. doi:10.1002/tea.3660320704.
  • Taşkın, Ö., & Şahin, B. (2008). " Çevre" kavramı ve altı yaş okul öncesi çocuklar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-12.
  • Thompson, C. W., Aspinall, P., Bell, S., Findlay, C., Wherrett, J., & Travlou, P. (2004). Open space and social inclusion: local woodland use in central Scotland. Edinburgh: Forestry Commission Scotland.
  • Trundle, K. C., & Sackes, M. (2010). Look! It is going to rain. Science and Children, 47(8), 29-31.
  • Ulrich, R. S. (1984). View through a window may influence recovery from surgery. Science, 224(4647), 420-421. doi:10.1126/science.6143402.
  • Ulrich, R. S., Simons, R. F., Losito, B. D., Fiorito, E., Miles, M. A., & Zelson, M. (1991). Stress recovery during exposure to natural and urban environments. Journal of Environmental Psychology, 11(3), 201-230. doi:10.1016/S0272-4944(05)80184-7.
  • Wells, N. M., & Lekies, K. S. (2006). Nature and the life course: Pathways from childhood nature experiences to adult environmentalism. Children Youth and Environments, 16(1), 1-24.
  • Wilson, R. A. (1996). Environmental education programs for preschool children. The Journal of Environmental Education, 27(4), 28-33. doi:10.1080/00958964.1996.9941473.
  • Yardımcı, E., & Bağcı Kılıç, G. (2010). Çocukların gözünden çevre ve çevre sorunları. İlköğretim Online, 9(3), 1122-1136.
  • Yılmaz, S., & Olgan, R. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının doğaya yakınlık (biyofili) seviyelerinin araştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1106-1129. doi:10.17860/mersinefd.328340.

The Effect of Nature-Based Education Program Developed for Early Years on The Children’s Approach to Nature

Yıl 2024, Cilt: 44 Sayı: 1, 209 - 242, 30.04.2024

Merve Bulut Öngen Ebru Ersay

https://doi.org/10.17152/gefad.1384370

Öz

The purpose of this study is to examine the effect of "Nature-Based Education Program-Early Years (DOTEP-E)", an intervention program, on 60-72 month-old children's approach to nature. The research method was designed as a case study design in a qualitative model. The study group consisted of 60 children: 31 in the experimental groups (D1=16, D2=15) and 29 in the control groups (K1=16, K2=13). Research data were collected as a result of interviews with the groups before and after the DOTEP-E program, which lasted 8 weeks, and follow-up interviews conducted with the experimental groups. The data was accessed through the "Draw a Nature Interview Form" and analyzed by content analysis. It has been concluded that DOTEP-E effectively develops a positive approach towards nature and contributes to children's acquisition of ecological consciousness, awareness towards nature, positive emotions and sustainable positive behaviors.

Anahtar Kelimeler

Nature nature-based education program preschool

Kaynakça

  • Aaron, R. F., & Witt, P. A. (2011). Urban students' definitions and perceptions of nature. Children Youth and Environments, 21(2), 145-167. doi:10.7721/chilyoutenvi.21.2.0145.
  • Brenneman, K., Stevenson-Boyd, J., & Frede, E. C. (2009). Math and science in preschool: Policies and practice. Preschool Policy Brief, 19, 1-12.
  • Burgess, D. J., & Mayer-Smith, J. (2011). Listening to children: Perceptions of nature. Journal of Natural History Education and Experience, 5, 27-43.
  • Chawla, L. (2006). Learning to love the natural world enough to protect it. BARN -Forskning om barn og barndom i Norden, 2(2), 57-78. doi:10.5324/barn.v24i2.4401.
  • Chawla, L. (2007). Childhood experiences associated with care for the natural world: A theoretical framework for empirical results. Children Youth and Environments, 17(4), 144-170. doi: 10.1353/cye.2007.0010.
  • Çukur, D., & Özgüner, H. (2008). Kentsel alanda çocuklara doğa bilinci kazandırmada oyun metni tasarımının rolü. Turkish Journal of Forestry, 9(2), 177-187.
  • Engin, K., & Demiriz, S. (2022). 60-72 aylık çocuklar için Doğayla Bağlantı Kurmaya Eğilim Ölçeği’nin (DOBKEÖ) geliştirilmesi ve bazı değişkenlere göre incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 55(55), 106-130.
  • Engleson, D. C., & Yockers, D. H. (1994). Environmental education. A guide to curriculum planning. Wisconsin: Wisconsin Department of Public Instruction. Bulletin Number 94371.
  • Eskidemir Meral, S., Yaşar, F. T., & Yıldırımoğlu, L. Ş. G. (2023). Çocukların gözünden doğa. Educatione, 2(1), 34-53. doi:10.58650/educatione.1277089.
  • Garcia-González, E., & Schenetti, M. (2022). Education in nature and learning science in early childhood: a fertile and sustainable symbiosis. Journal of Outdoor and Environmental Education, 25, 363-377. doi:10.1007/s42322-022-00110-4.
  • García-González, E., Jiménez-Fontana, R., & Azcárate, P. (2020). Education for sustainability and the sustainable development goals: Pre-service teachers’ perceptions and knowledge. Sustainability, 12(18), 7741. doi:10.3390/su12187741.
  • Garner, M. A., Taft, E. D., & Stevens, C. L. (2015). Do children increase their environmental consciousness during summer camp? A comparison of two programs. Journal of Outdoor Recreation, Education, and Leadership, 7(1), 20-34. doi:10.7768/1948-5123.1238.
  • Gill, T. (2011). Sowing the seeds: Reconnecting London's children with nature. Executive summary. London: Greater London Authority.
  • Gülay, H. (2011). Anne-babaların kabul red boyutlarının 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri düzeyleri üzerindeki yordayıcı rolü. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(2), 163-176.
  • Güler, T. (2010). Ekoloji temelli bir çevre eğitiminin öğretmenlerin çevre eğitimine karşı görüşlerine etkileri. Eğitim ve Bilim, 34(151), 30-43.
  • Honold, J., Lakes, T., Beyer, R., & van der Meer, E. (2016). Restoration in urban spaces: Nature views from home, greenways, and public parks. Environment and Behavior, 48(6), 796-825. doi: 10.1177/0013916514568556.
  • Kahriman Pamuk, D. (2020). An exploration of parents' perceptions concerning the forest preschool. International Electronic Journal of Environmental Education, 10(2), 237-250.
  • Kalvaitis, D., & Monhardt, R. (2015). Children voice biophilia: The phenomenology of being in love with nature. Journal of Sustainability Education, 9(March), 1-15.
  • Keliher, V. (1997). Children's perceptions of nature. International Research in Geographical and Environmental Education, 6(3), 240-243. doi:10.1080/10382046.1997.9965051.
  • Köşker, N. (2019). Okulöncesi çocuklarında doğa algısı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 294-308. doi:10.17240/aibuefd.2019.19.43815-443217.
  • Köşker, Y. (2013). Köyde ve kentte yaşayan 6 yaş çocukların okul olgunluklarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Lind, T. (1998). Quantifying the area of edge zones in Swedish forest to assess the impact of nature conservation on timber yields (Rapor no. 38 1998). Sveriges Lantbruksuniversitet: Umea, İsveç.
  • Milligan, C., & Bingley, A. (2007). Restorative places or scary spaces? The impact of woodland on the mental well-being of young adults. Health & Place, 13(4), 799-811. doi:10.1016/j.healthplace.2007.01.005.
  • Nawaz, H., & Blackwell, S. (2014). Perceptions about forest schools: Encouraging and promoting Archimedes Forest Schools. Educational Research and Reviews, 9(15), 498-503. doi:10.5897/ERR2014.1711.
  • Phenice, L. A., & Griffore, R. J. (2003). Young children and the natural world. Contemporary Issues in Early Childhood, 4(2), 167-171. doi:10.2304/ciec.2003.4.2.6.
  • Rios, J. M., & Brewer, J. (2014). Outdoor education and science achievement. Applied Environmental Education & Communication, 13(4), 234-240. doi:10.1080/1533015X.2015.975084.
  • Roe, J., & Aspinall, P. (2011). The restorative outcomes of forest school and conventional school in young people with good and poor behaviour. Urban Forestry & Urban Greening, 10(3), 205-212. doi:10.1016/j.ufug.2011.03.003
  • Samways, M. J. (2007). Rescuing the extinction of experience. Biodiversity and Conservation, 16(7), 1995-1997. doi:10.1007/s10531-006-9144-4.
  • Shepardson, D.P., Wee, B., Priddy, M., & Harbor, J. (2007). Students' mental models of the environment. Journal of Research in Science Teaching, 44(2), 327-348. doi:10.1002/tea.20161.
  • Strommen, E. (1995). Lions and tigers and bears, oh my! Children's conceptions of forests and their inhabitants. Journal of Research in Science Teaching, 32(7), 683-698. doi:10.1002/tea.3660320704.
  • Taşkın, Ö., & Şahin, B. (2008). " Çevre" kavramı ve altı yaş okul öncesi çocuklar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-12.
  • Thompson, C. W., Aspinall, P., Bell, S., Findlay, C., Wherrett, J., & Travlou, P. (2004). Open space and social inclusion: local woodland use in central Scotland. Edinburgh: Forestry Commission Scotland.
  • Trundle, K. C., & Sackes, M. (2010). Look! It is going to rain. Science and Children, 47(8), 29-31.
  • Ulrich, R. S. (1984). View through a window may influence recovery from surgery. Science, 224(4647), 420-421. doi:10.1126/science.6143402.
  • Ulrich, R. S., Simons, R. F., Losito, B. D., Fiorito, E., Miles, M. A., & Zelson, M. (1991). Stress recovery during exposure to natural and urban environments. Journal of Environmental Psychology, 11(3), 201-230. doi:10.1016/S0272-4944(05)80184-7.
  • Wells, N. M., & Lekies, K. S. (2006). Nature and the life course: Pathways from childhood nature experiences to adult environmentalism. Children Youth and Environments, 16(1), 1-24.
  • Wilson, R. A. (1996). Environmental education programs for preschool children. The Journal of Environmental Education, 27(4), 28-33. doi:10.1080/00958964.1996.9941473.
  • Yardımcı, E., & Bağcı Kılıç, G. (2010). Çocukların gözünden çevre ve çevre sorunları. İlköğretim Online, 9(3), 1122-1136.
  • Yılmaz, S., & Olgan, R. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının doğaya yakınlık (biyofili) seviyelerinin araştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1106-1129. doi:10.17860/mersinefd.328340.
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Okul Öncesi Eğitim
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Merve Bulut Öngen 0000-0001-8753-9399

Ebru Ersay 0000-0002-1326-238X

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2024
Gönderilme Tarihi 1 Kasım 2023
Kabul Tarihi 25 Ocak 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 44 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Bulut Öngen, M., & Ersay, E. (2024). Erken Yıllar İçin Geliştirilen Doğa Temelli Eğitim Programının Çocukların Doğaya Yaklaşımına Etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(1), 209-242. https://doi.org/10.17152/gefad.1384370
AMA Bulut Öngen M, Ersay E. Erken Yıllar İçin Geliştirilen Doğa Temelli Eğitim Programının Çocukların Doğaya Yaklaşımına Etkisi. GEFAD. Nisan 2024;44(1):209-242. doi:10.17152/gefad.1384370
Chicago Bulut Öngen, Merve, ve Ebru Ersay. “Erken Yıllar İçin Geliştirilen Doğa Temelli Eğitim Programının Çocukların Doğaya Yaklaşımına Etkisi”. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 44, sy. 1 (Nisan 2024): 209-42. https://doi.org/10.17152/gefad.1384370.
EndNote Bulut Öngen M, Ersay E (01 Nisan 2024) Erken Yıllar İçin Geliştirilen Doğa Temelli Eğitim Programının Çocukların Doğaya Yaklaşımına Etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 44 1 209–242.
IEEE M. Bulut Öngen ve E. Ersay, “Erken Yıllar İçin Geliştirilen Doğa Temelli Eğitim Programının Çocukların Doğaya Yaklaşımına Etkisi”, GEFAD, c. 44, sy. 1, ss. 209–242, 2024, doi: 10.17152/gefad.1384370.
ISNAD Bulut Öngen, Merve - Ersay, Ebru. “Erken Yıllar İçin Geliştirilen Doğa Temelli Eğitim Programının Çocukların Doğaya Yaklaşımına Etkisi”. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 44/1 (Nisan 2024), 209-242. https://doi.org/10.17152/gefad.1384370.
JAMA Bulut Öngen M, Ersay E. Erken Yıllar İçin Geliştirilen Doğa Temelli Eğitim Programının Çocukların Doğaya Yaklaşımına Etkisi. GEFAD. 2024;44:209–242.
MLA Bulut Öngen, Merve ve Ebru Ersay. “Erken Yıllar İçin Geliştirilen Doğa Temelli Eğitim Programının Çocukların Doğaya Yaklaşımına Etkisi”. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, c. 44, sy. 1, 2024, ss. 209-42, doi:10.17152/gefad.1384370.
Vancouver Bulut Öngen M, Ersay E. Erken Yıllar İçin Geliştirilen Doğa Temelli Eğitim Programının Çocukların Doğaya Yaklaşımına Etkisi. GEFAD. 2024;44(1):209-42.