PDF

Bu araştırmada okul öncesi eğitim programlarının kalitesinin değerlendirilmesine ilişkin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirilmesi amaçlanmıştır. Ölçek maddelerinin oluşturulması sürecinde farklı ülkelerde uygulanan okul öncesi eğitim programları, öğrenme ve program standartları, çağdaş yaklaşımlar, özel kurumlar tarafından oluşturulan öğrenme ve program standartları incelenmiş ve kaliteli okul öncesi eğitim programıyla ilgili alanyazında tarama yapılmıştır. Yapılan inceleme ve alanyazın taramaları sonucunda ölçek madde havuzu oluşturulmuş ve ölçek maddelerinin 2013 Okul Öncesi Eğitim Programı’nın felsefesi ve özellikleriyle uyumlu olmasına dikkat edilmiştir. Ölçeğin kapsam geçerliğinin belirlenmesi için program geliştirme ve okul öncesi eğitim programı konusunda deneyimli beş uzmanın görüşü alınmış ve uzmanlardan gelen dönütler doğrultusunda yapılan değişiklerle ölçeğin son şekli verilmiştir. Araştırmanın örneklem grubuna; 2015-2016 eğitim öğretim yılı içerisinde görev yapmakta olan 611 okul öncesi öğretmeni dahil edilmiştir. Geçerli ve tutarlı veri toplamak için araştırmaya katılan kişi sayısının, ölçekte yer alan madde sayısının en az 5 katı olmasına dikkat edilmiştir. Yapılan AFA sonucuna göre faktör yük değeri sonuçları incelenmiş ve değerlerin 0.52 ile 0.81 arasında değiştiği görülmüştür. DFA sonuçları; Ki-kare değerinin (χ2=6346,86, N=256. p=0.00) anlamlı olduğu görülmüştür. Uyum indeksi değerleri ise RMSEA=0.078, NFI=0.97, CFI=0.98, IFI=0.98, RFI=0.97, GFI=0.97 ve AGFI=0.98 olarak bulunmuştur. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek için Cronbach- alfa değeri, Spearman Brown iki yarım güvenirliği ve madde analizi hesaplanmış ve Cronbach- alfa değeri α=0.98 olarak bulunmuştur. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; "Okul Öncesi Eğitim Programı Kalite Değerlendirme Ölçeği”nin tek boyutlu bir ölçek olduğu ve geçerli ve güvenilir bir değerlendirme aracı olarak kullanılabileceğini göstermektedir.

Okul Öncesi Eğitim Programı, Program Kalitesi

• Bailey, S. (2005). Parent participation in early childhood assessment (Yayınlanmamış doktora tezi). Truman State University, Missouri.
• Banu, M. S. (2014). Teachers’ beliefs and perceptions of quality preschool education in bangladesh: a postcolonial analysis, Australasian Journal of Early Childhood, 39(4), 37-44. Erişim adresi: http://eds.a.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?vid=0&sid=af1e1c7a-118d-43b2-a533-f4bb1ed9fb92%40sdc-v-sessmgr01
• Berlin, L. J., O'Neal, C., Brooks-Gunn, J. (1998). What Makes Early Intervention ProgramsWork? The Program, Its Participants, and Their Interaction. Zero to Three, 18, 4-15.
• Bredekamp, S. (2015). Erken çocukluk eğitiminde etkili uygulamalar (Çev. K. Alat) (H. Z. İnan, T. İnan, Çev. Ed.), . Erken çocukluk eğitiminde devam ve değişim. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Brodin, J. ve Renblad, K. (2014) Reflections on the revised national curriculum for preschool in sweden interviews with the heads, Early Child Development and Care, 184(2), 306-321. https://doi.org/10.1080/03004430.2013.788500
• Bryce, G. Y. (2010). The use of authentic assessment in eligibility determination for early childhood intervention programs. University of Central Oklahoma.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 32, 470-483. Erişim adresi: http://www.kuey.net/index.php/kuey/article/view/517
• Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 133-151.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (10. basım). Ankara:Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Chen, J-Q. ve Mcnamee, G. (2006). Strengthening early childhood teacher preparation: integrating assessment, curriculum development, and instructional practice in sdtudent teaching, Journal of Early Childhood Teacher Education, 27(2), 109-128. https://doi.org/10.1080/10901020600675083
• Chopra, N. (2016). Quality early childhood education for disadvantaged children: an investigation in the MCD schools, International Journal of Early Years Education, 24(1), 49-62. https://doi.org/10.1080/09669760.2015.1096236
• Cohen, L, Manion, L. & Morrison, K. (2010). A guide to teaching practice. (5th edition). London: Routledge
• Community Child Care (2011). Child-Centered Curriculum Plannig (0-5 years): Self-Guided Learning Package, Australian Government Department of Education. https://www.ecrh.edu.au/docs/default-source/resources/ipsp/child-centred-curriculum-planning.pdf?sfvrsn=4
• Costello, A. B. & Osborne, J. W. (2005). Best practices in exploratory factor analysis: Four recommendations for getting the most from your analysis. Practical Assessment Research & Evaluation, 10(7), 1-9
• Christensen, S., Rosen, A. (2010). Tackling program quality. ReSource Spring, 5-9.
• Curtis, A. (2002). A curriculum for the pre-school child. Routledge.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları, (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Demirel, Ö. (2012). Eğitimde program geliştirme (19. Baskı). Ankara, Pegem Yayıncılık
• Department of Education, Employment and Workplace Relations, (2009). Belonging, Being and Becoming: The Early Years Learning Framework for Australia, Commonwealth of Australia, ACT.
• Domino, G. ve Domino, M. L. (2006). Psychological testing: An introduction. Cambridge: Cambridge University Press.
• Epstein, A. (2003). Holding Your Program Accountable: Introducing High/Scope’s New Preschool Program Quality Assessment (PQA). High Scope Resource/A Magazine for Educators, 11, 14.
• Erden, M. (1998). Eğitimde program değerlendirme (5.Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık
• Erden, M. (2011). Eğitim bilimlerine giriş (5.Baskı). Ankara: Arkadaş Yayınevi
• Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Espinosa, L. (2002). High quality preschool: why we need it and what it looks like. National Institute For Early Childhood Education Researach, 1, 1-11. Erişim adresi: http://nieer.org/resources/policybriefs/1.pdf
• Fabrigar, L. R., Wegener, D. T., MacCallum, R. C., & Strahan, E. J. (1999). Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Psychological methods, 4(3), 272.
• Fitzpatrick, J. L., Sanders, J. R., Worthen, B. R. (2004). Program evaluation: alternative approaches and practical guidelines. Boston: Pearson Education INC.
• Fornell, C., Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
• Fraenkel, J. R., Wallend, N. E. ve Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw Hill.
• Glatthorn, A. A., Boschee, F., ve Whitehead, B. M. (2005). Curriculum Leadership: Development and Implementation. SAGE Publications.
• Güçhan Özgül, S. (2011). Okul öncesi eğitim ortamlarının kalite değişkenleri açısından değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Howes, C. (2013). Erken çocukluk eğitim ve bakım ortamlarında sosyalleşme çalışmaları için bir model (Çev. A. Tüfekçi), (A. Tüfekçi ve Ü. Deniz Çev. Ed.), Erken çocukluk eğitim ve bakımında akran ilişkileri (Ed. M. Kernan ve E. Singer). Nobel Yayınevi, Ankara
• Hu, L. T., Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural equation modeling: a multidisciplinary journal, 6(1), 1-55.
• Ishimine, K., & Tayler, C. (2014). Assessing quality in early childhood education and care. European Journal of Education, 49(2), 272-290.
• İlhan, M., Çetin, B. ve Kinay, İ. (2015). Standart testlere yönelik inanç ölçeğinin (STYİÖ) Türkçe uyarlanası: geçerlik ve güvenirlik çalışması, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(9), 161-189. Erişim adresi: http://sbed.mku.edu.tr/article/view/1038000756/5000106029
• Jackman, H. L. (2012). Early education curriculum: a child’sconnection to the world, Wadsworth Cengage Learning.
• Janta, B., Belle, J.V. veStewart, K. (2016). Quality and impact of centre-based early childhood education and care. Erişim adresi: http://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/research_reports/RR1600/RR1670 /RAN D_RR1670.pdf.
• Joseph, G. E., Strain, P. S. (2004). Building positive relationship with young children. Young Exceptional Children, 7(4), 21-28. Erişim Adresi: http://csefel.vanderbilt.edu/modules/module1/handout5.pdf
• Karl, J., Dag, S. (1994). Structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Scientific Software International.
• Kandır, A., Özbey, S. ve İnal, G. (2010). Okul öncesi eğitimde program (1) kuramsal temeller, Ankara: Morpa Yayıncılık.
• Kangas, J. (2016). Enhancing children's participation in early childhood education through participatory pedagogy. Helsinki: University of Helsinki. Viitattu, 8.
• Karasar. N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi, (21. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• King, H. (2019). Early Childhood Assessement. Erişim Adresi: https://www.advanc-ed.org/source/early-childhood-assessment2
• Kline, P. (1994) An Easy Guide to Factor Analysis. DK: Routledge
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
• Kol, S. (2012). Okul öncesi eğitimde teknolojik araç-gereç kullanımına yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 543-554. Erişim adresi: http://www.kefdergi.com/pdf/20_2/may%C4%B1s_2012.pdf#page=183
• Kurt, A. ve Erdoğan M. (2015). Program değerlendirme araştırmalarının içerik analizi ve eğilimleri; 2004-2013 yılları arası, Eğitim ve Bilim, 40(178), 199-224. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2015.4167
• Küçükahmet, L. (2009). Program geliştirme ve öğretim (24. Basım). Ankara:Nobel Yayın Dağıtım.
• Landry, S.H. (2005). Effective early childhood programs: turning knowledge into action. Erişim adresi: http://www.childrenslearninginstitute.org/library/publications/documents/Effective- Early_Childhood-Programs.pdf.
• Ledoux, M., Yoder, N. ve Hanes, B. (2010). The use of personal data assistants in early childhood asssessment. Computers in the Schools, 27(2), 132-144. Erişim adresi: http://dx.doi.org/10.1080/07380561003801566
• Looney, J. (2011). Developing high-quality teachers: teacher evaluation for İmprovement, European Journal of Education, 46(4), 440-455. https://doi.org/10.1111/j.1465-3435.2011.01492.x
• Loughran, S. B. (2008). The importance of teacher/parent partnerships: Preparing pre-service and in-service teachers. Journal of college teaching & Learning, 5(8), 35-38. https://doi.org/10.19030/tlc.v5i8.1239
• Massachusetts Board of Education, (2003). Early childhood program standards for three and four year olds, Massachusetts. Erişim adresi: http://www.eec.state.ma.us/docs1/research_planning/ta_earlychildprogsta n.pdf
• Manaster, H., ve Jobe, M. (2012). Bringing boys and girls together: Supporting preschoolers' positive peer relationships. YC Young Children, 67(5), 12-17. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/pdf/42730890.pdf?refreqid=search%3Ab1d1f38f460692e9aeda7fc8b7ac9f65
• Mcafee, O. ve Leong, D. J. (2012). Erken çocukluk döneminde gelişim ve öğrenmenin değerlendirilmesi ve desteklenmesi. (B. Ekinci Palut, Çev.Ed.) (G. Sakız, Çev.) Ankara: Nobel Akademi Yayınları.
• McLachlan, C., Fleer, M., & Edwards, S. (2018). Early childhood curriculum: Planning, assessment and implementation. Cambridge University Press.
• MEB. (2006). Okul Öncesi Eğitim Programı (36-72 Aylık Çocuklar İçin). Milli Eğitim Basımevi, Ankara.
• MEB. (2013).Okul Öncesi Eğitim Programı. www.meb.gov.tr.
• Miller, R. (1996). The developmentally appropriate inclusive classroom in early education. Diane L. McOscar.
• National Association fort he Education of Young Children [NAEYC] (2003). Early Childhood Curriculum, Assessment, and Program Evaluation: Buildingan Effective, Accountable System in Programs for Children Birth Through Age 8. Position Statement. National Association for the Education of Young Children. Erişim adresi: http://kaeyc.net/wp-content/uploads/2017/12/naeyc-standards.pdf
• NAEYC (2005). NAEYC Early Childhood Program Standards Position Statement Approved by the NAEYC Governing Board 2005. Erişim Adresi: https://www.naeyc.org/sites/default/files/globally-shared/downloads/PDFs/resources/position-statements/Position%20Statement%20EC%20Standards.pdf
• NAEYC (2009). Developmentally Appropriate Practice in Early Childhood Programs Serving Children from Birth through Age 8 Erişim Adresi: https://www.naeyc.org/sites/default/files/globally-shared/downloads/PDFs/resources/position-statements/PSDAP.pdf
• NAEYC (2018). NAEYC Early Learning Program Accreditation Standards and Assessment Items Approved by the NAEYC Council on the Accreditation of Early Learning Programs. Erişim adresi: https://www.naeyc.org/sites/default/files/globallyshared/downloads/PDFs/accreditation/early-learning/standards_and_assessment_web_0.pdf
• Nunnally, J. & Bernstein, I. (1994). Psychometric theory. New York: McGraw-Hill.
• Nylander, D. (2009). Quality inclusive early childhood programs: 10 things to look for, quality indicators of inclusive early childhood programs/practices a compilation of selected resources, National Early Childhood Technical Assistance Center.Erişim adresi: http://nceln.fpg.unc.edu/sites/nceln.fpg.unc.edu/files/resources/Quality_Indicators_ofInclusive_EC_programs.pdf
• Oktay, A., Gürkan, T., Zembat, R. ve Unutkan, P. (2006). Okul öncesi eğitim programı uygulama rehberi- ne yapıyorum? neden yapıyorum? nasıl yapmalıyım?. (3. Baskı). İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Ostrosky, M. M., ve Jung, E. Y. (2008). Building positive teacher-child relationship. Annual edifions. Early childhood educafion, 41-44. Erişim adresi: http://challengingbehavior.cbcs.usf.edu/docs/whatworks/WhatWorksBrief_12.pdf
• Özdemir, S. M. (2009). Eğitimde program değerlendirme ve Türkiye’de eğitim programlarını değerlendirme çalışmalarının incelenmesi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2),126-149. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/146317
• Pallant, J. (2005). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS for windows. Australia: Australian Copyright.
• Peker Ünal, D. (2017). Öğretmen Adaylarının Mesleğe Yönelik Tutumlarını Etkileyen Örtük Bir Öge Olarak Öğretim Üyesi Davranışları. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 7(3). DOI: 10.5961/jhes.2017.220
• Rudasill, K. M., Rimm-Kaufman, S. E. (2009). Teacher–child relationship quality: The roles of child temperament and teacher–child interactions. Early Childhood Research Quarterly, 24(2), 107-120.
• Smidt, S. (2007). A guide to early years practice. Routledge
• Şencan H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlik, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi, Nobel Yayın Dağıtım, 3. Baskı
• Temel, Z. F. (2012). Erken çocukluk eğitim programları: niteliksel bileşenler. Çağdaş Eğitim Dergisi Akademik, 1(2), 78-84. Erişim adresi: http://akademik.cagdasegitim.org/Turkce/arsiv_dergi/2.sayi.pdf
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert Tipi Ölçek Hazırlama Kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği
• UNICEF. (2000). Defining Quality in Education: A paper presented by UNICEF at the meeting of The International Working Group on Education. Florence: UNICEF, 6. https://www.right-to-education.org/sites/right-to-education.org/files/resource-attachments/UNICEF_Defining_Quality_Education_2000.PDF
• Wang, J., Lin, E., Spalding, E., Klecka, C., ve Odell, S. (2011). Quality Teaching and Teacher Education: A Kaleidoscope of Notions. ,Journal of Teacher Education, 62(4), 331-338. Erişim adresi http://jte.sagepub.com/content/62/4/331
• Wang, H. L. (2005). Early childhood educators of professional competence in preschool settings (Pennsylvania Eyalet Üniversitesi, ABD). Erişim adresi: https://etda.libraries.psu.edu/files/final_submissions/2285
• Wilcox-Herzog, A., McLaren, M. , Ward, S. ve Wong, E. (2013). Results from the quality early childhood training program, Journal of Early Childhood Teacher Education, 34(4), 335-349. https://doi.org/10.1080/10901027.2013.845635
• Wortham, S. C. (2006). Early childhood curriculum: Developmental bases for learning and teaching. Merrill/Prentice Hall.
• Worthington, R. L., Whittaker, T. A. (2006). Scale development research: A content analysis and recommendations for best practices. The Counseling Psychologist, 34(6), 806-838.