Redirecting to http://dergipark.org.tr/_fragment?_hash=iWsrSPh_VOkj1ldox267dWQM3l2b8ZWmElV1NorNCsc&_path=id%3D737103%26_format%3Dhtml%26_locale%3Dtr%26_controller%3DApp%255CController%255CSite%255CArticleController%253A%253AesiArticleStats.
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Okul Öncesi Dönem Çocuklarının İlkokula Hazırbulunuşluk Düzeylerinin Anadil Değişkeni Açısından İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 11 - 32, 26.02.2021

Emin Yorgun , Ramazan Sak

Öz

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların ilkokula hazırbulunuşluk düzeylerinin anadil değişkeni açısından incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini tesadüfî örnekleme yöntemiyle belirlenmiş anadili Türkçe olan 119 ve anadili Kürtçe olan 326 çocuk olmak üzere toplamda 445 okul öncesi dönem çocuğu oluşturmuştur. Veri analizi için, bağımsız örneklemler için t-testi ve İki Faktörlü ANOVA analizi kullanılmıştır.Anadili Türkçe olan ve anadili Kürtçe olan okul öncesi dönem çocuklarının ilkokula hazırbulunuşluk düzeylerinin sadece Dil, iletişim ve okuryazarlık alt boyutu ile Sosyal Bilimler alt boyutlarında anlamlı bir farklılık gösterdiği bulunmuştur.Anadili ile yaş, anadiliilecinsiyet, anadiliile ailedeki çocuk sayısı, anadiliile annenin eğitim düzeyi, anadiliile babanın eğitim düzeyi ve anadili ile ailenin aylık geliri değişkenlerinin ortak etkisinin çocukların ilkokula hazırbulunuşluk düzeyleri üzerinde etkili olmadığı bulunmuştur. Anadili ile okul öncesi eğitim alma süresi değişkenlerinin ortak etkisinin ise çocukların ilkokula hazırbulunuşluk düzeyleri üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İlkokula hazırbulunuşluk Anadil Okul öncesi dönem

Kaynakça

  • Adagideli, F. H. (2018). Okul öncesi çocuklarının ilkokula hazır bulunuşluklarının yordayıcısı olarak öz-düzenleme becerilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Akay, D., ve Ceylan, R. (2017). Anaokulu ve ilkokul birinci sınıfa devam eden 60-71 aylık çocukların zihinsel-dil gelişimleri açısından ilkokula hazır oluş düzeylerinin karşılaştırılması. Electronic TurkishStudies, 12(18), 21-34.
  • Akoğlu, G. (2016). Okul öncesi dönemde dil gelişimi ve erken okuryazarlık. F. Turan ve A. İpek Yükselen (Ed.). Çocuk Gelişimi II (s.54-70). Ankara: Hedef Yayıncılık.
  • Aksan, D. (1975). Anadili. Türk Dili Dergisi, 31(285), 423-234.
  • Aslan, M., ve Çıkar, İ. (2019). Theschoolreadiness of 60-65 monthsoldstudents: A casestudy. International Journal of ContemporaryEducationalResearch, 6(1), 86-99.
  • Atış Akyol, N. (2015). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 5 yaş çocuklarının akran ilişkileri ile ilkokula hazırbulunuşluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Aydın, H., ve Kaya, İ. (2014). Çoğulculuk çok kültürlü ve çok dilli eğitim. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Bekman, S., Aksu-Koç, A., ve Erguvanlı-Taylan, E. (2004). Güneydoğu Anadolu bölgesinde bir erken müdahale modeli: Yaz anaokulu pilot uygulaması, [Çevrim içi: https://www.acev.org/wp-content/uploads/2017/11/gda_ bolgesinde_bir_erken_mudahale_modeli_yaz_anaokulu_pilot_uygulamasi.pdf], Erişim tarihi: 03 Ocak 2020.
  • Bialystok, E. (2010). Global–localandtrail-makingtasksbymonolingualandbilingualchildren: Beyond inhibition. DevelopmentalPsychology, 46(1), 93-105.
  • Canbulat, T. (2017). Kesintili zorunlu eğitimden etkilenen ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum ve okula hazır bulunuşluk düzeylerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1573-1586.
  • Caspe, M., Lopez, M. E. ve Chattrabutti, C. (2015). Fourimportantthingstoknowaboutthetransition. Cambridge: Harvard FamilyResearch Project.
  • Cinkılıç, H. (2009). Okul öncesi eğitimin ilköğretim 1. sınıf öğrencilerinin okul olgunluğuna etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Çabuk, B., Er, B., Karageyik, S., ve Tokgöz, K. (2018). Okul öncesi dönemdeki iki dilli olan ve olmayan çocukların okuma yazmaya hazırlık becerileriyle ilgili öğretmen algılarının incelenmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4, 12-43.
  • Çat-Şahin, A. (2009). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 5-6 yaş grubu çocukların dil gelişi ile annelerin okuma ilgi ve alışkanlıkları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısında incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
  • Çelik, H. (2016). Yürütücü işlevler ve ilkokula hazır bulunuşluk arasındaki bağlantılar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Özyeğin Üniversitesi, İstanbul.
  • Çoruk A. (2018). Ebeveynlerin çocuk yetiştirme tutumlarının okul öncesi dönem çocuklarının ilkokula hazır bulunuşluk düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Okan Üniversitesi: İstanbul.
  • Demir, K. (1998). Öğrenime hazır oluşluğun ilkokulda Türkçe ve matematik derslerindeki başarı ile ilişkisi üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Dilaver, S. (1984). Okul öncesi eğitim kılavuzu. Ankara: Megabil Limited Yayınları.
  • Dilcioğlu, Z. (2016). 5 ve 6 yaş grubu çocuklarının ilkokula hazırbulunuşluk düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Dinç, B. (2013). Okul öncesi eğitimden ilköğretime geçiş ve okul olgunluğu. F. Alisinanoğlu (Ed.). İlköğretime hazırlık ve ilköğretim programları içinde (s. 90-116). Ankara: Pegem Akademi.
  • Düzen, N. (2017). Ana Dili Türkçe olan ve olmayan okul öncesi dönem çocuklarının Türkçe erken okuryazarlık becerilerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Erbay, E. (2008). Okul öncesi eğitim alan ve almayan ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin sosyal becerilere sahip olma düzeyleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
  • Erkan, S., ve Kırca, A. (2010). Okul öncesi eğitimin ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula hazır bulunuşluklarına etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 94-106.
  • Erkan, S. (2011). Farklı sosyo ekonomik düzeydeki ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula hazır bulunuşluklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 186-197.
  • Esaspehlivan, M. (2006). Okul öncesi eğitim kurumuna gitmiş ve gitmemiş 78 ve 68 aylık çocukların okula hazır bulunuşluklarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Garcia, O. (2013). 21. yüzyılda eğitim, çok dilli ve çok aktarımlı iletişim. T. Skutnabb-Kangas, R. Phillipson, A.K. Mohanty ve M. Panda (Ed), Çok Dilli Eğitim Yolu İle Toplumsal Adalet içinde (s. 206-227). Ankara: Eğitim Sen.
  • Gonca, H. (2004). Ankara il merkezinde farklı sosyo-ekonomik ve kültürel ortamlarda yetişen ve ilköğretim okuluna başlayan çocukların okul olgunluğunun incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • GoWoon, S. (2019). Theinfluence of parenting on Koreanchildren’slanguageandschoolreadiness: Differentroles of mothersandfathersdepending on maternalemployment. Early Child Development andCare, 1-14. https://doi.org/10.1080/03004430.2019.1658087
  • Janus, M., ve Duku, E. (2007). Theschoolentrygap: Socioeconomic, family, andhealthfactorsassociatedwithchildren'sschoolreadinesstolearn. EarlyEducationand Development, 18(3), 375–403.
  • Karakaş, B. (2015). Okul öncesi eğitim alan 60-72 aylık çocuklarda "okula hazırlık eğitimi"nin ilkokula hazırbulunuşluk düzeylerine etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Karakuzu, E. (2015). Ebeveyn Destekli İlkokula Hazırlık Programı’nın okul öncesi dönem çocuklarının ilkokula hazır bulunuşluğuna etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
  • Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Kavcar, C. (1996). Anadili eğitimi (Nativelanguageteaching). Tömer Ana Dili, 1, 1-4.
  • Kaya, İ., ve Aydın, H. (2013). Türkiye’de anadilde eğitim sorunu: Zorluklar, deneyimler ve iki dilli eğitim modeli önerileri. İstanbul: Ukam.
  • Kaya, A.,Balay, R., ve Göçen, A. (2012). Öğretmenlerin alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerine ilişkin bilme, uygulama ve eğitim ihtiyacı düzeyleri. International Journal of Human Sciences, 9(2), 1229-1259.
  • Kıvılcım, T. (2015). Okul öncesi dönem çocuklarına uygulanan müzik eğitimi programının matematik becerileri açısından ilkokula hazır bulunuşluğa etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Koşan, Y. (2015). Okul öncesi eğitimin iki dilli çocukların okula hazır bulunuşluklarına etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Mangır, M. ve Erkan, S. (1987). 0-4 yaş arasındaki çocuklarda dil gelişimi. Ankara: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
  • MarjanovicUmek, L.,Kranjc, S., Fekonja, U., ve Bajc, K. (2008). Theeffect of preschool on children’sschoolreadiness. Early Child Development andCare, 178(6), 569-588. MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2013). Okul öncesi eğitim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
  • Oktay, A. (2007). Okul öncesi eğitimden ilköğretime geçiş projesi. İstanbul: Neta.
  • Oktay, A. (2010). İlköğretime hazır oluş ve hazır oluşu etkileyen temel faktörler. A. Oktay. (Ed.). İlköğretime hazırlık ve ilköğretim programları içinde (s. 21-34). Ankara: Pegem Yayınları.
  • Özdemir, A., ve Battal, Ş. (2019). İlkokula erken yaşta başlayan öğrencilerin okula uyum süreci ve akademik başarı bağlamında yaşadıkları sorunlar. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 1633-1683.
  • Özgünlü, M. (2017). Türkiye'deki çocukların okula hazırbulunuşluk düzeyleri ile ilgili faktörler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
  • Polat, Ö. (2010). Okul öncesinde ilköğretime hazırlık etkinlikleri. İstanbul: İlkadım Yayınevi.
  • Polat Unutkan, Ö. (2003). Marmara ilköğretime hazır oluş ölçeğinin geliştirilmesi ve standardizasyonu. Yayımlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Polat Unutkan, Ö. (2007). Okul öncesi dönem çocuklarının matematik becerileri açısından ilköğretime hazırbulunuşluğunun incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 243-254.
  • Ribner, A. D.,Willoughby, M. T., Blair, C. B., ve Family Life Project KeyInvestigators. (2017). Executivefunctionbufferstheassociationbetweenearlymathandlateracademicskills. Frontiers in psychology, 8, 1-12.
  • Saban, A. (2005). Çoklu zekâ teorisi ve eğitim. Ankara: Nobel.
  • Sak, R., ve Yorgun, E. (değerlendirmede). Gelişimsel İlkokula Hazırbulunuşluk Ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik analizi.
  • Sarı, M. (2001). İki dilli çocukların çözümleme yöntemiyle okuma- yazma öğrenirken karşılaştıkları güçlükler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Sarı, M. (2002). İki dilli çocukların çözümleme yöntemiyle okuma yazma öğrenirken karşılaştıkları güçlükler. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(9), 108-122.
  • Senemoğlu, N. (1989). Okulöncesi eğitimde dilin önemi. Milli Eğitim Vakfı Dergisi, 4(14), 21-22.
  • Son, S., Lee, K., ve Sung, M. (2013). Links betweenpreschoolers' behavioralregulationandschoolreadinessskills: The role of childgender. EarlyEducationand Development, 24(4), 468-490.
  • Şahin, A. E., ve İş Güzel, Ç. (2018). Investigation of schoolreadinessandacademicdevelopment of elementarystudentsfirstlyenrolled at schoolwith '4+4+4 educationregulation' in Turkey. EducationalPolicy Analysis and Strategic Research, 13(2), 104-127.
  • Şahin, İ. T., Sak, R., ve Tuncer, N. (2013). Okul öncesi ve birinci sınıf öğretmenlerinin ilköğretime hazırlık sürecine ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1691-1713.
  • Taşkın, N. (2013). İlkokula hazır bulunuşluk ve hazır bulunuşluğu etkileyen faktörler. T. Erdoğan (Ed.). İlkokula (ilköğretime) hazırlık ve ilkokul (ilköğretim) programları içinde (s1-10). Ankara: Eğiten Kitap.
  • Tulu, Y. (2009). Ana dili Türkçe olan ve ana dili Türkçe olmayan (iki dilli) 4–7 yaş çocukların dil düzeylerine etki eden faktörlerin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Tunçeli, H. İ. (2017). Lap-3 Gelişim Değerlendirme Ölçeği’ninTürkçe’ye uyarlanması ve 48-72 aylık çocukların gelişimlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Turan, E. (2018). Okul öncesi eğitim alan 60-84 aylık çocukların okul olgunluğu düzeyleri ile babaların katılım düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Uçarlar, N. ve Derince, M. Ş. (2012). Türkiye’de ana dili sorunu: Kürt öğrencilerin deneyimleri. Eğitim Bilim Toplum, 10(37), 21-51.
  • Uslu, M., ve Uslu, B. (2013). Okul öncesi öğrencilerinin cinsiyet, anne-baba eğitimi ve yaş özellikleri açısından okula hazır bulunuşluk düzeylerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 16-25.
  • Uyanık Balat, G. (2003). Altı yaş grubu korunmaya muhtaç ve ailesinin yanında kalan çocukların okula hazır bulunuşluk ile ilgili temel kavram bilgilerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Uzun, M. (2015).Okul öncesi dönemde uygulanan okula hazırız eğitim programının ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum ve hazırbulunuşluk düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Ondokuzmayıs Üniversitesi, Samsun.
  • Ülgen, G. (1997). Eğitim psikolojisi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
  • Ülgen, G. ve Emel, F. (1991). Çocuk gelişimi. İstanbul: Milli Eğitim Basım Evi.
  • Yavuzer, H. (1994). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yazıcı, Z., ve Temel, Z. (2011). İki dilli ve tek dilli çocuklarda dil gelişimi okuma olgunluğu ilişkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(22), 145-158.
  • Yiğit, V. (2009). Ses temelli cümle yöntemi ile ilkokuma yazma öğretim sürecinde karşılaşılan güçlükler ve bu güçlüklerle baş etme stratejilerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
Toplam 67 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Emin Yorgun 0000-0002-4648-1749

Ramazan Sak 0000-0002-7504-9429

Yayımlanma Tarihi 26 Şubat 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 6 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Yorgun, E., & Sak, R. (2021). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının İlkokula Hazırbulunuşluk Düzeylerinin Anadil Değişkeni Açısından İncelenmesi. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 6(1), 11-32.