Öz
Kaynaştırma öğrencilerinin çevreleri
tarafından nasıl algılandıkları bu çocukların eğitimi, öz güvenleri, akran
ilişkileri ve ruhsal gelişimleri açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı, okul
öncesi eğitime devam eden normal gelişimdeki çocukların, sınıflarındaki
kaynaştırma öğrencisi ile ilgili algılarını resimleri ile değerlendirmek,
kaynaştırma ile ilgili veli ve öğretmen algısını ölçmektir. Çalışma, 2011-2012
eğitim öğretim döneminde, İstanbul’da tam gün eğitim veren bir ilköğretim
okulunun anasınıfında yapılmıştır. Çocuklardan, “şimdi senden A ile
arkadaşlığını anlatan bir resim çizmeni istiyorum” komutu ile Down sendromlu
bir kız öğrenci ile arkadaşlığını anlatan bir resim çizmesi istenmiştir.
Çocukların çizdiği resimler, özel eğitim konusunda eğitim almış bir resim
öğretmeni tarafından, bu çalışma için özel hazırlanan bir ölçme skalası ile
değerlendirilmiştir. Öğretmenlere, Okulöncesi ve Anaokulu Davranış Ölçeği ve
ebeveynlere Kaynaştırmaya İlişkin Görüşler Ölçeği verilmiştir. 28’i (%54.9)
kız, 23’ü erkek (%45.1) toplam 51 öğrencinin yaş ortalaması 5 yaş 7 ay
±5,82’dir. 35 veliden 2’si hariç kalanı, sınıflarında kaynaştırma öğrencisi
bulunmasını sakıncalı bulmadıklarını bildirmiştir. Çocukların %50 den fazlası
kaynaştırma öğrencisi ile arkadaş olmaktan memnun, öğretmenlerin özel
gereksinimli çocuklarla ilgili sosyal beceri algıları ise ortalama %70 olarak
bulunmuştur. Kaynaştırma öğrencisi ile aynı sınıfta okuyan anasınıfı
öğrencilerin, özel gereksinimli arkadaşları hakkındaki algıları, diğer sınıfta
okuyan öğrencilerden daha olumlu ve gerçekçi olduğu bulunmuştur. Anasınıfı
öğretmenlerin problem çözme becerileri deneyimleri ile ilişkili olarak yeterli;
velilerin kaygıları olsa da kaynaştırma eğitimine yaklaşımları kabullenici
olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
okul öncesi kaynaştırma öğrencisi akran algısı ebeveyn ve öğretmen algısı resim
Kaynakça
- Akyüz, E. (2001). Çocuk hakları sözleşmesinin temel ilkeleri ışığında çocuğun eğitim hakkı. Milli Eğitim Dergisi, 151(1).
- Antonak, R. ve Larrivee, B. (1995). Psychometric analysis and revision of the opinions relative to mainstreaming scale. Exceptional Children, 62(2), 139-142.
- Aral, N. (2011). Okul öncesi eğitimde kaynaştırma. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
- Atay, M. (1995). Özürlü çocukların normal yaşıtlarıyla birlikte eğitim aldıklarıkaynaştırma programlarına karşıöğretmen tutumlarıüzerine bir inceleme(Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Atıcı, R. (2014). Kaynaştırma öğrencilerinin okul hayatında yaşadığı zorluklar. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(5), 279-291.
- Avcı, N. ve Ersoy, Ö. (1999). Okulöncesi dönemde entegrasyonun önemi ve uygulamalarda dikkat edilecek noktalar.Milli Eğitim Dergisi, 144, 68-70.
- Ayral, M., Özcan, Ş., Can, R., Ünlü, A., Bedel, H., Şengün, G., ... ve Çağlar, K. (2013). Normal gelişim gösteren öğrencilerin kaynaştırma öğrencilerine bakışını etkileyen etkenler. 23. Ulusal Özel Eğitim Kongresi, Bolu.
- Başar, G. (2014). Otistik bireylere çizme ve boyama becerilerinin kazandırılmasında aşamalı yardımla öğretim yönteminin etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Başgül, Ş.S., Üneri, O.S., Akkaya, G.B., Etiler, N. ve Coşkun, A. (2011). Assessment of drawing age of children in early childhood and its correlates. Scientific Research, 2(4), 376-381.
- Batu, E.S. ve Kırcaali-İftar, G. (2005). Kaynaştırma. Ankara: Kök Yayıncılık.
- Bıyıklı, L. (1989). Bedensel özürlü çocukların benlik kavramı: aile kabul düzeyi açısından. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Burkitt, E., Barret, M. ve Davis, A. (2003). Children’s colour choices for completing drawings of affectively characterised topics. Journal Of Child Psychology and Psychiatry, 44(3), 445-455.
- Catte, M. ve Cox, M. V. (1999). Emotional indicators in children's human figure drawings. European Child & Adolescent Psychiatry, 8(2), 86-91.
- Çulhaoğlu-İmrak, H. (2009). Okulöncesi dönemde kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen ve ebeveyn tutumları ile kaynaştırma eğitimi uygulanan sınıflarda akran ilişkilerinin incelenmesi.Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi,8(1), 159-185.
- Fazlıoğlu, Y., Okyay, L. ve Ilgaz, G. (2011). Okul öncesi ve anaokulu davranış ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 242-254.
- Heward, W.L. (1996). Exceptionalchildren: An introduction to special education(5. baskı). New Jersey: Pearson College Div.
- Kırcaali-İftar, G. (1996a). Kaynaştırmaya ilişkin görüşler ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. VI. Özel Eğitim Günlerinde Sunulan Bildiri, Ankara.
- Kırcaali-İftar, G. (1996b). Kuzey Amerika'da özürlülere ve eğitimlerine ilişkin görüş ve uygulamalar.Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 67-73.
- Koçyiğit, S. (2015). Anasınıflarında kaynaştırma eğitimi uygulamalarına ilişkin öğretmen-rehber öğretmen ve ebeveyn görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(1), 391- 415.
- Matto, H. C. (2002). Investigating the validity of the Draw-A-Person: screening procedure for emotional disturbance: a measurement validation study with high-risk youth. Psychological Assessment, 14(2), 221.
- MEB, (2006). Özel eğitim hizmetleri yöntmeliği. http://mevzuat.meb.gov.tr(Erişim Tarihi: 25.01.2018).
- MEB, (2013). Okul öncesi eğitim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
- Merrell, K. W. (1994). Preschool and kindergarten behavior scale. Vermont: Clinical Psychology Publishing Company.
- Merrell, K. W. (2003). Preschool and kindergarten behavior scales (2. baskı). Austin: TX: PRO-ED.
- Özdemir, H. (2010). Okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamasına ilişkin görüşlerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi, Edirne.
- Pijl, S. J., Meijer, C. J. W. ve Hegarty, S. (Ed.). (1997). Inclusive education: A global agenda. London: Routledge.
- Read, H. (1974). Sanatın anlamı (G. İnal ve N. Asgari, Çev.). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.(Orjinal çalışma basım tarihi 1931).
- Samurçay, N. (2006). Çocuk ve resim. Artist, (6), 22-26.
- Tharinger, D. J. ve Stark, K. D. (1990). A qualitative versus quantitative approach to evaluating the Draw-A-Person and Kinetic Family Drawing: A study of mood-and anxiety-disorder children. Psychological Assessment: A Journal of Consulting and Clinical Psychology, 2(4), 365.
- Yalçıntaş-Tarancı, G. ve Darıca, N. (1999). 10-11 yaş grubu özel ve resmi ilköğretim okullarına devam eden kız ve erkek çocukların aile çizimlerinin sosyo-kültürel değişkenler yönünde karşılaştırılması. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1(1), 1-9.
Öz
How the integration students perceive themselves is important
for their education, self-esteem, peer relationship and psychologic
development. In this study, it is aimed to evaluate the perceptions of the
normal development children who are continuing pre-school education about the
integration students in their classes, and to measure the parental and teacher
perception about the mainstreaming. The study was carried out in the
kindergarten of a primary school that provides full-time education in Istanbul during
the 2011-2012 academic year. We wanted from children to draw a picture about
his/her friend of the girl with Down's syndrome with a command “Now, I want a
picture describing your friendship with A”. The pictures were evaluated with a
measurement scale specially prepared for this study by an expert. Teachers were
given “Preschool and Kindergarden Behaviour Scala”, Parents were given
“Opinions Relative to Integration of Students with Disabilities”. The mean age
of the 51 students in 28 (54.9%) girls and 23 (45.1%) were 5 years and 7 months
± 5.82 years. They reported that they were not found the integration students
in class objectionable. Above 50% of the students were happy to be friends with
different student. Teachers' perception of social skills related to special
needs children was almost 70%.In the resut of our study, the perceptions of the
kindergarten students who educate in the same class with the inclusive student
are more positive and realistic than the students who study in the other class.
Problem-solving skills of preschol teachers are adequate associatively with
their experience. Although parents have worries, they were accepting approaches
to inclusive education.
Anahtar Kelimeler
preschool mainstreaming students peer perception parent and teacher perceptions picture
Kaynakça
- Akyüz, E. (2001). Çocuk hakları sözleşmesinin temel ilkeleri ışığında çocuğun eğitim hakkı. Milli Eğitim Dergisi, 151(1).
- Antonak, R. ve Larrivee, B. (1995). Psychometric analysis and revision of the opinions relative to mainstreaming scale. Exceptional Children, 62(2), 139-142.
- Aral, N. (2011). Okul öncesi eğitimde kaynaştırma. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
- Atay, M. (1995). Özürlü çocukların normal yaşıtlarıyla birlikte eğitim aldıklarıkaynaştırma programlarına karşıöğretmen tutumlarıüzerine bir inceleme(Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Atıcı, R. (2014). Kaynaştırma öğrencilerinin okul hayatında yaşadığı zorluklar. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(5), 279-291.
- Avcı, N. ve Ersoy, Ö. (1999). Okulöncesi dönemde entegrasyonun önemi ve uygulamalarda dikkat edilecek noktalar.Milli Eğitim Dergisi, 144, 68-70.
- Ayral, M., Özcan, Ş., Can, R., Ünlü, A., Bedel, H., Şengün, G., ... ve Çağlar, K. (2013). Normal gelişim gösteren öğrencilerin kaynaştırma öğrencilerine bakışını etkileyen etkenler. 23. Ulusal Özel Eğitim Kongresi, Bolu.
- Başar, G. (2014). Otistik bireylere çizme ve boyama becerilerinin kazandırılmasında aşamalı yardımla öğretim yönteminin etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Başgül, Ş.S., Üneri, O.S., Akkaya, G.B., Etiler, N. ve Coşkun, A. (2011). Assessment of drawing age of children in early childhood and its correlates. Scientific Research, 2(4), 376-381.
- Batu, E.S. ve Kırcaali-İftar, G. (2005). Kaynaştırma. Ankara: Kök Yayıncılık.
- Bıyıklı, L. (1989). Bedensel özürlü çocukların benlik kavramı: aile kabul düzeyi açısından. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Burkitt, E., Barret, M. ve Davis, A. (2003). Children’s colour choices for completing drawings of affectively characterised topics. Journal Of Child Psychology and Psychiatry, 44(3), 445-455.
- Catte, M. ve Cox, M. V. (1999). Emotional indicators in children's human figure drawings. European Child & Adolescent Psychiatry, 8(2), 86-91.
- Çulhaoğlu-İmrak, H. (2009). Okulöncesi dönemde kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen ve ebeveyn tutumları ile kaynaştırma eğitimi uygulanan sınıflarda akran ilişkilerinin incelenmesi.Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi,8(1), 159-185.
- Fazlıoğlu, Y., Okyay, L. ve Ilgaz, G. (2011). Okul öncesi ve anaokulu davranış ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 242-254.
- Heward, W.L. (1996). Exceptionalchildren: An introduction to special education(5. baskı). New Jersey: Pearson College Div.
- Kırcaali-İftar, G. (1996a). Kaynaştırmaya ilişkin görüşler ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. VI. Özel Eğitim Günlerinde Sunulan Bildiri, Ankara.
- Kırcaali-İftar, G. (1996b). Kuzey Amerika'da özürlülere ve eğitimlerine ilişkin görüş ve uygulamalar.Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 67-73.
- Koçyiğit, S. (2015). Anasınıflarında kaynaştırma eğitimi uygulamalarına ilişkin öğretmen-rehber öğretmen ve ebeveyn görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(1), 391- 415.
- Matto, H. C. (2002). Investigating the validity of the Draw-A-Person: screening procedure for emotional disturbance: a measurement validation study with high-risk youth. Psychological Assessment, 14(2), 221.
- MEB, (2006). Özel eğitim hizmetleri yöntmeliği. http://mevzuat.meb.gov.tr(Erişim Tarihi: 25.01.2018).
- MEB, (2013). Okul öncesi eğitim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
- Merrell, K. W. (1994). Preschool and kindergarten behavior scale. Vermont: Clinical Psychology Publishing Company.
- Merrell, K. W. (2003). Preschool and kindergarten behavior scales (2. baskı). Austin: TX: PRO-ED.
- Özdemir, H. (2010). Okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamasına ilişkin görüşlerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi, Edirne.
- Pijl, S. J., Meijer, C. J. W. ve Hegarty, S. (Ed.). (1997). Inclusive education: A global agenda. London: Routledge.
- Read, H. (1974). Sanatın anlamı (G. İnal ve N. Asgari, Çev.). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.(Orjinal çalışma basım tarihi 1931).
- Samurçay, N. (2006). Çocuk ve resim. Artist, (6), 22-26.
- Tharinger, D. J. ve Stark, K. D. (1990). A qualitative versus quantitative approach to evaluating the Draw-A-Person and Kinetic Family Drawing: A study of mood-and anxiety-disorder children. Psychological Assessment: A Journal of Consulting and Clinical Psychology, 2(4), 365.
- Yalçıntaş-Tarancı, G. ve Darıca, N. (1999). 10-11 yaş grubu özel ve resmi ilköğretim okullarına devam eden kız ve erkek çocukların aile çizimlerinin sosyo-kültürel değişkenler yönünde karşılaştırılması. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1(1), 1-9.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Şubat 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Cilt: 3 Sayı: 1 |