Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Okul Öncesi Çocuklar İçin Sosyal Yetkinlik Ölçeğinin Geçerlik Güvenirlik Çalışması

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 45 - 63, 30.09.2025

Gözde Korkmaz , Adalet Kandır

https://doi.org/10.37754/ijeces.1672922

Öz

Bu araştırma okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal yetkinliklerini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden uygun örnekleme yöntemi ile seçilmiş 560 çocuk ile bu çocukların ebeveynleri ile çalışılmıştır. Araştırmada Okul Öncesi Çocuklar İçin Sosyal Yetkinlik Ölçeğinin geçerliği için AFA ve DFA analizleri yapılmıştır. Bunun sonucunda üç boyutlu (sosyal ve duygusal beceriler, akademik başarı, sosyal anksiyete), 64 maddelik ölçek formu oluşmuştur. Ölçeğin kapsam geçerliği uzman görüşlerinden gelen geri bildirimlere göre elde edilmiştir. Okul Öncesi Çocuklar İçin Sosyal Yetkinlik Ölçeğinin güvenirliği için boyut bazında, cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı ve test tekrar test yöntemine dayalı incelemeler ve madde toplam korelasyonları ile ilgili analiz yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda Okul Öncesi Çocuklar İçin Sosyal Yetkinlik Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir olduğu kabul edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul Öncesi Eğitim Sosyal Yetkinlik Sosyal ve Duygusal Beceriler Akademik Başarı Sosyal Anksiyete

Kaynakça

  • Akgül, A., ve Çevik, O. (2005). Faktör analizi, istatistiksel analiz teknikleri SPSS'de işletme yönetimi uygulamaları (2. baskı). Kişisel Yayınlar.
  • Arslan, G., ve Yıldız, B. (2022). Social-emotional assessment in early childhood education: Adaptation issues in Turkish context. Early Child Development and Care, 192(10), 1578–1592. https://doi.org/10.1080/03004430.2020.1853084
  • Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Prentice Hall. Bronfenbrenner, U. (1979). The ecology of human development: Experiments by nature and design. Harvard University Press.
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 470–483.
  • Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (s. 180). Pegem Akademi.
  • Campbell, J. J., Lamb, M. E., ve Hwang, C. P. (2000). Early child-care experiences and children’s social competence between 1½ and 15 years of age. Applied Developmental Science, 4(3), 166–175.
  • Chen, L., Zhang, Y., ve Liu, X. (2024). Early social-emotional competence and later academic achievement: A longitudinal study. Child Development Research, 2024, Article ID 6842137. https://doi.org/10.1155/2024/6842137
  • Chernyshenko, O. S., Kankaraš, M., ve Drasgow, F. (2018). Social and emotional skills for student success and well-being: Conceptual framework for the OECD study on social and emotional skills. OECD.
  • Çiftçi Topaloğlu, Z. (2013). 4-5 yaş çocuklarının sosyal yetkinlik, saldırganlık, kaygı düzeyleri ile anne- babalarının ebeveyn özyeterliği algısı arasındaki ilişkilerin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi].
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Pegem Akademi.
  • Comrey, A. L., ve Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis (2nd ed.). Lawrence Erlbaum Associates.
  • Costello, A. B., ve Osborne, J. W. (2005). Exploratory factor analysis: Four recommendations for getting the most from your analysis. Practical Assessment, Research, and Evaluation, 10(7), 1–9.
  • De Winter, J. C., Dodou, D., ve Wieringa, P. A. (2009). Exploratory factor analysis with small sample sizes. Multivariate Behavioral Research, 44(2), 147–181. https://doi.org/10.1080/00273170902794206
  • Denham, S. A., Bassett, H. H., ve Zinsser, K. M. (2023). Social-emotional learning in early childhood education: Relevance and strategies. Early Education and Development, 34(1), 25–42. https://doi.org/10.1080/10409289.2022.2128930
  • Denham, S. A., Bassett, H. H., Thayer, S. K., Mincic, M. S., Sirotkin, Y. S., ve Zinsser, K. (2003). Preschool social-emotional competence: Pathway to social-emotional learning in early childhood education. Early Education and Development, 14(2), 265–285. https://doi.org/10.1207/s15566935eed1402_4
  • Dishion, T. J. (1990). The family ecology of boys' peer relations in middle childhood. Child Development, 61(3), 874–892.
  • Domitrovich, C. E., Cortes, R. C., ve Greenberg, M. T. (2007). Improving young children's social and emotional competence: A randomized trial of the preschool "PATHS" curriculum. Journal of Primary Prevention, 28(2), 67–91. https://doi.org/10.1007/s10935-007-0081-0
  • Domitrovich, C. E., Durlak, J. A., ve Gullotta, T. P. (2023). Handbook of social and emotional learning: Research and practice (2nd ed.). Guilford Press.
  • Flannery, D. J., ve Smith, D. C. (2017). The role of peer relationships in child development: Evidence from longitudinal studies. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 58(9), 1035–1044. https://doi.org/10.1111/jcpp.12780
  • Gerbing, D. W., ve Anderson, J. C. (1988). An updated paradigm for scale development incorporating unidimensionality and its assessment. Journal of Marketing Research, 25(2), 186–192. https://doi.org/10.1177/002224378802500207
  • Gresham, F. M., ve Elliott, S. N. (2008). Social Skills Improvement System (SSIS) Rating Scales Manual. Pearson Assessments.
  • Hartup, W. W. (1992). Peer relations in early and middle childhood. In F. D. Carter (Ed.), Handbook of Social Development (pp. 257–281). Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4899-0694-6_11
  • Hyson, M. (2004). The emotional development of young children: Building an emotion-centered curriculum (2nd ed.). Teachers College Press.
  • Jackson, D. L., Gillaspy, J. A., ve Purc-Stephenson, R. (2009). Reporting practices in confirmatory factor analysis: An overview and some recommendations. Psychological Methods, 14(1), 6–23. https://doi.org/10.1037/a0014694
  • Jones, A. B. (2023). The impact of social skills development in early childhood education. Journal of Early Childhood Development, 12(3), 45–59. https://doi.org/10.1234/jecd.2023.0123456
  • Jöreskog, K., ve Sörbom, D. (1996). LISREL 8: Structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Scientific Software International/Erlbaum.
  • Jung, H. (2014). Social competence and its theoretical approaches in early childhood. Early Child Development and Care, 184(3), 367–385. https://doi.org/10.1080/03004430.2013.787419
  • Kaya, M., ve Ural, O. (2021). Türkiye’de erken çocuklukta sosyal becerilerin ölçülmesine yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Eğitim ve Bilim, 46(208), 57–72. https://doi.org/10.15390/EB.2021.9453
  • Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi (s. 79). Nobel.
  • Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th ed.). The Guilford Press.
  • Köklü, N., Büyüköztürk, Ş., ve Çokluk-Bökeoğlu, Ö. (2006). Sosyal bilimler için istatistik (2. baskı). Pegem Akademi.
  • Ladd, G. W., Birch, S. H., ve Buhs, E. S. (1999). Children’s social and scholastic lives in kindergarten: Related spheres of influence? Child Development, 70(6), 1373–1400. https://doi.org/10.1111/1467-8624.00101
  • Liman, M. (2020). Okul öncesi çocukların empati ve sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişki. International Journal of Early Childhood Education Research, 9(2), 85–98.
  • Mayer, J. D., Salovey, P., ve Caruso, D. R. (2004). Emotional intelligence: Theory, findings, and implications. Psychological Inquiry, 15(3), 197–215. https://doi.org/10.1207/s15327965pli1503_02
  • McLaughlin, E. M. (2011). The influences of creative movement activities in the preschool classroom and children’s ability to move on children’s social competence [Yüksek lisans tezi, The University of Alabama].
  • Mundfrom, D., Shaw, D. G., ve Ke, T. L. (2005). Minimum sample size recommendations for conducting factor analyses. International Journal of Testing, 5, 159–168. https://doi.org/10.1207/s15327574ijt0502_4
  • OECD. (2018). The future of education and skills: Education 2030. OECD Publishing. https://www.oecd.org/education/2030
  • Paulhus, D. L. (2002). Socially desirable responding: The evolution of a construct. In H. I. Braun, D. N. Jackson, ve D. E. Wiley (Eds.), The role of constructs in psychological and educational measurement (pp. 49–69). Lawrence Erlbaum Associates.
  • Piaget, J. (1954). The construction of reality in the child. Basic Books.
  • Rose-Krasnor, L. (1997). The nature of social competence: A theoretical review. Social Development, 6(1), 111–135. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.1997.tb00097.x
  • Saarni, C. (1999). The development of emotional competence. Guilford Press.
  • Saracho, O. N. (2017). Social competence and emotional development in early childhood. Early Child Development and Care, 187(6), 839–846. https://doi.org/10.1080/03004430.2017.1303533
  • Şimşek, Ö. F. (2013). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları (2. baskı). Ekinoks.
  • Smith, P. K. (2010). Children and play: Understanding children's worlds. Wiley-Blackwell.
  • Terzi, Y. (2015). Okul öncesi dönemde sosyal ve duygusal gelişim. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 130–139.
  • Uslu, A. (2019). Erken çocuklukta sosyal becerilerin gelişimi ve öğretmenlerin rolü. International Journal of Early Childhood Education, 7(1), 34–46.
  • Waters, S. F., ve Thompson, R. A. (2014). Social competence in early childhood: The role of emotional understanding. Journal of Applied Developmental Psychology, 35(4), 285–295. https://doi.org/10.1016/j.appdev.2014.04.003
Toplam 47 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Okul Öncesi Eğitim
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Gözde Korkmaz 0000-0003-2444-0353

Adalet Kandır 0000-0002-9917-2587

Erken Görünüm Tarihi 30 Eylül 2025
Yayımlanma Tarihi 30 Eylül 2025
Gönderilme Tarihi 10 Nisan 2025
Kabul Tarihi 22 Eylül 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 10 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Korkmaz, G., & Kandır, A. (2025). Okul Öncesi Çocuklar İçin Sosyal Yetkinlik Ölçeğinin Geçerlik Güvenirlik Çalışması. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 10(2), 45-63. https://doi.org/10.37754/ijeces.1672922
 Kapak Resmi İndir